Φουσκάλες: όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε

Ακολουθούν όσα πρέπει να γνωρίζετε γι’ αυτούς τους κοινούς τραυματισμούς του δέρματος.

Για να το θέσουμε απλά, η φουσκάλα είναι ένας θύλακας με υγρό που σχηματίζεται ανάμεσα στις ανώτερες στιβάδες του δέρματος. Οι συνήθεις αιτίες δημιουργίας φουσκαλών είναι η τριβή, το υπερβολικό κρύο, η υπερβολική ζέστη, οι μολύνσεις ή τα χημικά εγκαύματα. H φουσκάλα σχηματίζεται στην εξωτερική επιφάνεια του δέρματος προκειμένου να προστατεύσει και να λειτουργήσει ως «μαξιλαράκι» για τις κατώτερες στιβάδες του, δίνοντας έτσι χρόνο στον ιστό να επουλωθεί. Ανάλογα με την αιτία που τις προκαλεί, οι φουσκάλες γεμίζουν με ορό, αίμα ή πύον. Οι πιο κοινές είναι οι φουσκάλες που δημιουργούνται λόγω τριβής, ζέστης, ψύχους ή οι φουσκάλες με αίμα.

Φουσκάλες λόγω τριβής:
Πρόκειται για την πιο κοινή και συνηθισμένη μορφή φουσκαλών. Συνήθως, προκαλούνται από ερεθισμούς λόγω συνεχούς τριβής ή πίεσης. Οι φουσκάλες λόγω τριβής συνήθως εμφανίζονται στα πόδια, για παράδειγμα εάν τα παπούτσια δεν εφαρμόζουν σωστά στο πόδι και προκαλούν ερεθισμούς στο ευαίσθητο δέρμα των δακτύλων και των φτερνών για μεγάλο χρονικό διάστημα. Ομοίως, εάν χρησιμοποιείτε εργαλεία, όπως τσουγκράνα ή φτυάρι, χωρίς γάντια μπορεί λόγω της συνεχούς τριβής που αναπτύσσεται με τη λαβή να εμφανιστούν φουσκάλες στα χέρια σας.

Φουσκάλες λόγω ζέστης:
Ο χρόνος σχηματισμού μιας φουσκάλας είναι χρήσιμος για την κατηγοριοποίησή της. Εάν η φουσκάλα σχηματιστεί αμέσως, τότε οφείλεται σε έγκαυμα δεύτερου βαθμού. Εάν η φουσκάλα σχηματιστεί λίγες ημέρες μετά τον ερεθισμό, πρόκειται για έγκαυμα πρώτου βαθμού.

Φουσκάλες λόγω κρύου:
Πρόκειται για φουσκάλες που οφείλονται σε κρυοπαγήματα. Οι δε φουσκάλες που σχηματίζονται λόγω ζέστης είναι ένας αμυντικός μηχανισμός που επιστρατεύεται για την προστασία των κατώτερων στιβάδων του δέρματος από βλάβες που συνδέονται με τη θερμοκρασία.

Άλλοι τύποι φουσκαλών:
Επίσης, πίσω από άλλες μορφές φουσκαλών κρύβονται και πολλά παθολογικά αίτια. Αυτά περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, τα εξής: αλλεργικές αντιδράσεις, ανεμοβλογιά (μικρές φουσκάλες), έρπης (πολλές μικρές φουσκάλες μαζί), μολυσματικό κηρίο (bullous impetigo), έκζεμα, δυσιδρωσικό έκζεμα (πολλές μικρές, διαυγείς φουσκάλες) κ.λπ.

Πρόκειται για τραυματισμούς που οφείλονται σε μηχανική καταπόνηση, δηλαδή που προκύπτουν λόγω της υπερβολικής διατμητικής δύναμης που αναπτύσσεται μεταξύ της επιφάνειας του δέρματος και του υπόλοιπου σώματος. Το στρώμα του δέρματος που είναι πιο ευάλωτο στις διατμητικές δυνάμεις είναι η ακανθωτή στιβάδα (stratum spinosum). Καθώς αυτή η στιβάδα αποκολλάται από τους υποκείμενους ιστούς, ένα υγρό που μοιάζει με πλάσμα εκκρίνεται από τα κύτταρα και αρχίζει να γεμίζει το κενό που έχει δημιουργηθεί μεταξύ των δύο αυτών στρωμάτων (στάδιο 3). Το υγρό αυτό προάγει την ανάπτυξη και την ανάπλαση των ιστών. Εάν δεν φροντίσετε επιμελώς το τραύμα, η εξωτερική μεμβράνη θα σπάσει και το πλάσμα θα διαρρεύσει από τη φουσκάλα (στάδιο 4). Αργά ή γρήγορα, η εξωτερική μεμβράνη θα αποκολληθεί πλήρως (στάδιο 5). Στα τελευταία 2 στάδια, υπάρχει μεγαλύτερος κίνδυνος μόλυνσης του τραύματος.

Μετά από 24 ώρες, ξεκινά η διαδικασία της σταδιακής ανάπτυξης νέων στιβάδων δέρματος κάτω από την επιφάνεια του τραύματος. Ήδη μετά από 2 ημέρες, αρχίζει να γίνεται ορατό ένα νέο στρώμα δέρματος, ενώ 5 ημέρες μετά διακρίνεται εμφανώς μια νέα εξωτερική στιβάδα. Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας επούλωσης, το υγρό που υπάρχει στο εσωτερικό της φουσκάλας επαναπορροφάται από τον υποκείμενο ιστό και το οίδημα υποχωρεί.

Για τη διάγνωση μιας φουσκάλας, αρκεί μια απλή εξέταση. Εάν δείτε ένα διογκωμένο τμήμα δέρματος με «σπογγώδη» υφή που είναι γενικά επώδυνο στο άγγιγμα, και το οποίο βρίσκεται σε ένα σημείο που θα μπορούσε να έχει ερεθιστεί πρόσφατα λόγω πίεσης ή τριβής, πρόκειται κατά πάσα πιθανότητα για φουσκάλα.

Όπως αναφέρεται παραπάνω, στις περισσότερες περιπτώσεις η φουσκάλα επουλώνεται μόνη της μέσα σε λίγες μέρες. Ένα νέο στρώμα δέρματος θα σχηματιστεί κάτω από τη φουσκάλα και η εξωτερική κρούστα (μεμβράνη) θα αποκολληθεί. Δεν πρέπει να αποστραγγίζετε (σπάτε) μια φουσκάλα, καθώς υπάρχει κίνδυνος μόλυνσης και διαταράσσεται ο φυσικός μηχανισμός επούλωσης της πληγής. Εάν θέλετε να μάθετε περισσότερα για την αντιμετώπιση των φουσκαλών που προκαλούνται από την τριβή,διαβάστε εδώ.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να χρειάζεται να απευθυνθείτε σε παθολόγο. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το πότε πρέπει να επικοινωνήσετε με γιατρό, κάντε κλικ εδώ

Εάν δεν περιποιηθείτε τη φουσκάλα επαρκώς ή εάν το σημείο συνεχίσει να δέχεται πίεση ή τριβή, η διαδικασία επούλωσης μπορεί να καθυστερήσει έως και αρκετές εβδομάδες. Η παρατεταμένη τριβή μπορεί να οδηγήσει σε αποκόλληση της ευαίσθητης εξωτερικής μεμβράνης με αποτέλεσμα η φουσκάλα να σπάσει, το υγρό να διαρρεύσει και να υπάρξει κίνδυνος μόλυνσης ή επιδείνωσης της πληγής. Εάν ο ερεθισμός είναι ήπιος, η φουσκάλα μπορεί να επουλωθεί παρά τον συνεχιζόμενο ερεθισμό και, τελικά,να σχηματιστεί σκλήρυνση.

Παρόλο που οι φουσκάλες μπορούν να αποτελέσουν μια επώδυνη και ενοχλητική κατάσταση που λειτουργεί επιβαρυντικά για την καθημερινότητά σας, τις περισσότερες φορές δεν προκαλούν ιατρικά προβλήματα. Ωστόσο, εάν ισχύει κάποιο από τα ακόλουθα, θα πρέπει να ζητήσετε ιατρική βοήθεια:

• Η φουσκάλα φαίνεται μολυσμένη, εκκρίνει πύον ή η περιοχή γύρω από τη φουσκάλα είναι κόκκινη, πρησμένη, ζεστή ή πονάει πολύ
• Έχετε πυρετό
• Έχετε αρκετές φουσκάλες, και ιδιαίτερα εάν δεν μπορείτε να προσδιορίσετε τι προκαλεί τον σχηματισμό τους
• Έχετε προβλήματα υγείας, όπως προβλήματα του κυκλοφορικού ή διαβήτη.

Το κλειδί είναι να εξαλείψετε την αιτία της τριβής. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με διάφορους τρόπους:

Στα πόδια: φορέστε άνετα παπούτσια που εφαρμόζουν σωστά (ούτε πολύ στενά ούτε πολύ χαλαρά) και καθαρές (και στεγνές) κάλτσες. Εάν τα παπούτσια έχουν κακή εφαρμογή ή είναι πολύ σκληρά (π.χ. ψηλοτάκουνα), ο κίνδυνος εμφάνισης φουσκαλών στα πόδια σας είναι μεγαλύτερος. Το υγρό δέρμα ευνοεί τη δημιουργία φουσκαλών, επομένως οι κάλτσες με τεχνολογία διαχείρισης της υγρασίας ή η συχνή αλλαγή καλτσών μπορούν να βοηθήσουν. Εάν έχετε την τάση να ιδρώνετε υπερβολικά, η χρήση σκόνης ταλκ μπορεί επίσης να βοηθήσει. Εάν ασκείστε ή προπονήστε σε κάποιο άθλημα, επιλέγετε ειδικές αθλητικές κάλτσες που συμβάλλουν στη μείωση του ιδρώτα ή της τριβής που αναπτύσσεται με το δέρμα των ποδιών. Επιπρόσθετα, τα παπούτσια πεζοπορίας ή ορειβασίας πρέπει να φορεθούν αρκετές φορές μέχρι να μαλακώσουν πριν από μια πολύωρη πεζοπορική εξόρμηση. Η εφαρμογή προληπτικών λύσεων όπως η χρήση αυτοκόλλητων ταινιών, προστατευτικών ενθεμάτων ή ταινιών με υφασμάτινη επένδυση (moleskin) στα προβληματικά σημεία (με βάση προσωπικές μαρτυρίες) μπορεί να συμβάλει στη μη εμφάνιση φουσκαλών. Μπορείτε, επίσης, να χρησιμοποιήσετε προστατευτικά επιθέματα κατά της τριβής τα οποία εφαρμόζονται στο εσωτερικό των παπουτσιών. Αυτά θα παραμείνουν στη θέση τους για μεγάλο χρονικό διάστημα παρά τις συχνές αλλαγές καλτσών ή εσωτερικών πάτων.

Στα χέρια: Ανάλογα με το ποια είναι η αγαπημένη σας δραστηριότητα, διατρέχετε μικρότερο ή μεγαλύτερο κίνδυνο να εμφανίσετε φουσκάλες στα χέρια. Εάν χρησιμοποιείτε εργαλεία ή κάνετε χειρωνακτική εργασία, τα γάντια προστατεύουν τα χέρια σας από τις φουσκάλες. Το ίδιο ισχύει εάν ασχολείστε με κάποιο άθλημα που περιλαμβάνει τη χρήση ροπάλου, ρακέτας, μπαστουνιού κ.λπ. Για άλλα αθλήματα, όπως η ενόργανη γυμναστική ή άρση βαρών ή η κωπηλασία, το δέσιμο του χεριού με ταινία είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος πρόληψης. Εκτός αυτού, η χρήση σκόνης ταλκ για τη μείωση της τριβής θα μπορούσε να αποδειχθεί ωφέλιμη σε συνδυασμό με τη χρήση γαντιών ή ακόμα και ως μεμονωμένη λύση. Λάβετε υπόψη, ωστόσο, ότι η σκόνη ταλκ απορροφά την υγρασία και, ως εκ τούτου, δεν είναι καλή επιλογή για παρατεταμένη χρήση.

Η σειρά Επιθεμάτων για Φουσκάλες COMPEED^® προσφέρει μια ευρεία γκάμα εξειδικευμένων λύσεων που συμβάλλουν στην πρόληψη του σχηματισμού ή επιταχύνουν τη διαδικασία επούλωσης φουσκαλών διαφορετικού μεγέθους και σχήματος. Διαθέτουν τεχνολογία υδροκολλοειδούς γέλης, η οποία, πέραν της προστασίας από την τριβή, σας προσφέρει άμεση ανακούφιση από τον πόνο και δημιουργεί ένα ασφαλές περιβάλλον προστασίας που βοηθά στην επούλωση της φουσκάλας. Σε μια πρόσφατη κλινική μελέτη, τα επιθέματα για φουσκάλες COMPEED^® βρέθηκε ότι είναι πιο αποτελεσματικά ως προς την άμεση ανακούφιση του πόνου, την εξασφάλιση ενισχυμένης προστασίας από την τριβή και την πίεση, καθώς και τη μείωση του χρόνου επούλωσης σε σχέση με τα συμβατικά επιθέματα. Επίσης, αναδείχθηκαν πρώτα στις προτιμήσεις των καταναλωτών. Εκτός από τα επιθέματα, η σειρά προϊόντων για φουσκάλες COMPEED^® περιλαμβάνει επίσης ένα στικ προστασίας από τις φουσκάλες που έχει αναπτυχθεί ειδικά για τη μείωση της τριβής που αναπτύσσεται σε ευαίσθητα σημεία, εμποδίζοντας, έτσι, την εμφάνιση φουσκαλών.